Naar de ‘Grenze’
De vervening is aanstaande en alle huizen en boerderijtjes ten oosten van de Runde moeten plaats maken. Het gezin van klompenmaker
Berend Hölscher verhuist rond 1923 naar de ‘Grenze,’ de Limietweg-zuid. Ze huren op grond van de Duitse boer Robben, de latere ‘Gasthof
Robben’ uit Hebelermeer een plaats bovenveen en kopen het huis van éne Jans Bos (aldus dochter Sinie). Het huis heeft een dak van stro, een
voorkamer, een achterkamer, annex keuken en een deel. Ze wonen in de buurt van Johannes Everhardus Oosterrood, roepnaam Johan. Hij is
degene die de durf en de kracht heeft om bij de bouw van de nieuwe katholieke kerk in Bargercompascuum in 1923 het haantje op de toren te
plaatsen. Maar hij is ook de man die zeker 20 keer in zijn leven opgepakt is voor met name smokkeldelicten. Dit laatste bezorgt hem de
bijnaam de ‘duvel van Compas’.
Ook de oudste zoon Berend Hendrik (Hinnek Zaan) woont in de buurt. Hij is geboren in 1878, trouwt in 1899 met Anna Angela Amel, geboren
in Emmen. Ze wonen in een keet tegen de grens aan (6) en hebben veel kinderen. Anna Angela overlijdt in 1931. Later woont Hinnek met de
veel jongere ‘Duitse’ Maria Bartels en kind Geert in een huis (10) een honderd meter zuidelijker, tussen Geert Koiter en zoon Berend Koiter
(zie ook de kaart). Marie valt op doordat ze bijziend is.
De kadastrale kaart van 1924 nabij grenspaal 163.
1
Berend Hölscher.
2
Trip.
3
Johan Oosterrood.
4
Harm en Berend Sandmann.
5
Moeder Elisabeth Oosterood-Hüsers met de gebroeders
Levert en Lubbert Hollander.
6
Hinnek Zaan.
7
de winkel van ‘Kleinen’ Harm Cramer en later Hinnek
Cramer, Limietweg 120.
8
Willem Scholte bij de vonder.
9
de Openbare Lagere School II.
10
het latere huis van Hinnek Zaan en Jan Schulte.
11
Albert Brinkmann.
12
Backs Hof, nu Boelle in Duitsland.
13
Stephan Esders en Anne Smeman.
14
Joop Tubben, Limietweg 112. (huisplaatsen ingedeeld
naar Sinie Gerdes-Hölscher in 2010).
15
Geert Koiter.
16
Berend Koiter.
17
Gerrit Schiphouwer.
18
Jan Bauerhuit.
19
Berend Cramer.
20
Familie Poker.
21
Hinnek Hölscher
Jeugdherinneringen
De nu 94 jarige dochter Maria Gezina (Sinie) Gerdes-Hölscher kan zich nog herinneren dat ze als 7-8 jarige meisje met haar ouders is verhuisd
helemaal naar de andere kant van het dorp (1). Hier bezoekt ze de school (9) aan de Limietweg en wordt vriendin met de gezusters Cramer,
dochters van ‘Kleinen’ Harm Cramer (7). Ze vertelt;
“We woonden als enigen op de ‘plaatze’, die liep van de grens tot aan de sloot. Andere bewoners deelden met elkaar een
‘plaatze’. Met de zusters Cramer was ik vriendin en we brachten vaak waar van de winkel van Cramer naar Josef Wübben. Die
woonde pal aan de grens en had zijn raam naar de grens. Als de kust dan vrij was ging de smokkelwaar de grens over”.
Berend Hölscher overlijdt op 71 jarige leeftijd in 1927. Moeder blijft er samen met de jongste dochter
Sinie nog een aantal jaren wonen om in 1933 te verhuizen naar een huis aan het kanaal in het centrum van
Bargercompascuum. Later verhuist ze met dochter Sinie mee naar Zwartemeer, waar ze 31-12-1958
overlijdt.
Oma ‘Ollaid’ Hölscher te Zwartemeer, omgeven door jonge kinderen
van dochter Sinie. Links Liedje, op schoot links Liesje, dan Lenie en
rechts Tinie Gerdes (foto;mw Sinie Gerdes-Hölscher).
Het echtpaar Hölscher-Pranger (foto; mw Sinie
Gerdes-Hölscher).
Klompenmaker ‘Aole’ Berend Hölscher en’Ollaid’ Maria
Adelheid (Lenie) Pranger hebben veel nazaten, getuige de
foto van het echtpaar, die in meerdere huizen in
Bargercompascuum en omgeving aan de muur hangt. De
afbeelding toont een mooie traditionele -vanuit het
Emsland komende- klederdracht van rond 1900.
2/2
Ga terug naar de begin pagina
