Rechts; de verdwenen vonder over de Limietwegwijk bij Scholte (bron;   gemeentelijk archief). De foto hier rechts toont de vroegere vonder bij Scholte over de Limietwegwijk. Het bruggetje is te gevaarlijk om te gebruiken en aan beide kanten met planken gebarricadeerd. In het verlengde van de vonder loopt het Vonderpad. In de verte is het café van (toen) Jan Gustin zichtbaar. Vonderpad (foto;eigen). 2012 Anno 2012 is er geen directe verbindingweg vanaf het Vastenow. Bij het vroegere café van Gustin gaat een verhard fietspad als Vonderpad naar de Limietweg. De vonder is verdwenen maar na een korte bocht naar het noorden, gaat de weg verder over de Limietwegwijk en Breede Sloot als ‘Smokkelpad’ naar de landsgrens. Via de Grüntalstrasse loopt het pad over de vroegere boorden van het Hebeler Meer naar het centrum van het dorp Hebelermeer.                                 De kerk in Hebelermeer (foto;eigen). Tegenwoordig gaat de reiziger niet meer te voet. Het is gebruikelijk dat bewoners van de Nederlandse grensstreek om in de zuidelijke vakantieoorden of skigebieden te komen de N37 nemen. Zij passeren de grens bij Hebelermeer/Zwartemeer, rijden een aantal kilometers in oostelijke richting om (nog voordat de Ems is overgestoken) de A31 naar het zuiden te nemen. Ook vrachtverkeer naar het noorden (Bremen, Hamburg, Denemarken) neemt de A31 maar dan in noordelijke richting. Zij maken gebruik van de loop van de aloude Friesenweg, genoemd door Heinz Jacobs. Knapzakroutes In 2007 komt door samenwerking tussen de Nederlandse gemeente Emmen, de Duitse gemeente Twist en de vereniging Brede Overleggroep Kleine Dorpen (BOKD) de knapzakroute K-25 tot stand. De route is grensoverschrijdend tussen Bargercompascuum, Zwartemeer en Hebelermeer en na Weiteveen-Twist de tweede ‘tweelanden’ knapzakroute. De route is uitgegeven in beide talen. Op zich is het een wandelroute maar er is ook een fietsrouteversie van. Ook door het gebied van Nieuw Dordrecht, Bargeroosterveld en Klazienaveen –Noord loopt een knapzakroute. Deze route, K-56, verscheen in 1991 maar is in 2011 herschreven. Zie ook www.twist-emsland.de of www.knapzakroute.nl of www.achterdebreedesloot.nl. Noten Noot 1. De namen Herenstreek en Heerendijk geven verwarring. Herenstreek is geschreven met één e, Heerendijk met twee. De naam Herenstreek verwijst naar de Heren van Dordt, de grondleggers van Nieuw Dordrecht en niet naar de oude heirweg Heerendijk. De Herenstreek komt vanaf het centrum van Nieuw Dordrecht en loopt in noordoostelijke richting van het zand van het Vastenow naar het lager gelegen Klazienaveen-Noord, Sluis 2 en Bargercompascuum. De Heerendijk komt vanaf het noordelijker (300 meter?) gelegen Leeberg of Leebers en loopt dan in oostelijke richting. Noot 2. Met Bakkes Hinne bedoelt Anton Dijck mogelijk zijn grootvader Heinrich Schulte (1819-1879) of een oom Johann Heinrich (1859- 1891). Noot 3. Friesenweg of Hünenweg. Anno 2012 wordt onder Friesenweg een andere weg verstaan. Het is een recreatieve wandelpad over ruim 200 kilometer en loopt van Papenburg tot Osnabrück (of andersom) door een deel van de Hümmling. Loopt de Friesenweg van Jacobs grotendeels over de westelijke oevers van de Ems, deze route loopt ten oosten van de Ems en wordt ook Hünenweg- naar de Hunebedbouwers- genoemd. Opvallend is dat ook deze Hünenweg een zijtak uit Nederland heeft. De Verbindungsweg Hünenweg gaat van Emmen naar Haselünne en steekt de grens over in het Naturpark Bargerveen, een vijftal kilometers ten zuiden van Hebelermeer (zie ook www.lng.de of www.emsland.com ). Bronnen Dijck, F.A., Uit onze historie, Dorpskrant Kompas no 6 (Bargercompascuum 1969). Jacobs, H., Das nördliche Emsland unter Münsters Hoheit -Lebenswelten zwischen 1400 und 1680- Das nördliche Emsland unter Münsters Hoheit -Lebenswelten zwischen 1680 und 1795-. Das Nördliche Emsland von 1795 bis 1910 (Lingen 2010). Ottens, B., 200 Jahre Hebelermeer- Wesuwermoor 1788-1988 (Werlte 1988). Steenhuis, G., 145 jaar Bargercompascuum over buurten, bedrijven en bewoners (Bargercompascuum 2011). Visscher, J., Emmen en Zuidoostdrente, een geografische monografie (Utrecht 1940). Knapzakroute K-25, Bargercompascuum-Hebelermeer, 2007. Knapzakroute K-56, Nieuw Dordrecht, 2011. Gesprekken met bewoners en/of bekenden van de streek. Kaarten Gemeente Emmen 1867, Hugo Suringar. ‘Kaart van de provincie Drenthe’ in de Nieuwe atlas van het Koninkrijk der Nederlanden, F. Desterbecq, 1840. Veenschap Bargercompascuum-grens 1932. Waterschap Barger-Compascuum 1929. Wanderführer Hünerweg. Von Osnabrück nach Papenburg und Verbindungsweg Emmen (NL) nach Haselünne mit Karten. 4/4   Ga terug naar het begin